Nieuwe richtlijn greenwashing: wat zijn kansen voor hightech maakindustrie?

Nieuwe EU-richtlijn

Greenwashing, de praktijk waarbij bedrijven hun producten en/of diensten onterecht als milieuvriendelijk of duurzaam presenteren, komt steeds meer in de schijnwerpers te staan. Met de groeiende druk om duurzamer te ondernemen, voelen veel bedrijven de verleiding om claims te doen die niet volledig onderbouwd zijn. Om dit tegen te gaan, heeft de Europese Unie de EU-richtlijn 2024/825 aangenomen. Deze richtlijn stelt strenge eisen aan de manier waarop bedrijven hun duurzaamheidsclaims formuleren en transparantie waarborgen. 

Greenwashing

Greenwashing kan variëren van onjuiste labels, zoals ‘100% natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ tot vage claims over CO2-neutraliteit zonder verificatie. Deze praktijken ondermijnen niet alleen het consumentenvertrouwen, maar verstoren ook de markt voor bedrijven die daadwerkelijk inspanningen leveren om duurzamer te worden.

EU-richtlijn 2024/825

De nieuwe richtlijn introduceert regels die specifiek gericht zijn op de transparantie van milieu-gerelateerde claims. De belangrijkste elementen van de richtlijn zijn:

• Verbod op misleidende milieucertificeringen
  Bedrijven mogen geen certificeringen en/of labels gebruiken die niet onafhankelijk geverifieerd zijn of die valse claims bevatten. Het gebruik van eigen labels wordt aan strenge eisen onderworpen.
• Bewijs van claims
  Bedrijven moeten kunnen aantonen dat hun duurzaamheidsclaims gebaseerd zijn op verifieerbare en wetenschappelijk onderbouwde gegevens. Dit betekent dat alle milieuvriendelijke claims met duidelijke documentatie moeten worden ondersteund.
• Duidelijkheid in communicatie
  Algemene termen zoals ‘ecologisch’ en ‘groen’ mogen niet zonder verdere specificatie worden gebruikt. Bedrijven moeten duidelijke en specifieke informatie verstrekken over de milieu-impact van hun producten of diensten.
• Controle en handhaving
  De nationale toezichthouders binnen de EU krijgen meer bevoegdheden om greenwashing actief aan te pakken. Bedrijven die niet voldoen aan de richtlijnen kunnen te maken krijgen met boetes en andere sancties.

Voor wie gelden de nieuwe regels?

De nieuwe regels gelden voor alle bedrijven die producten of diensten op de Europese markt aanbieden, ongeacht hun sector. Dit betekent dat zowel grote multinationals, als kleine en middelgrote ondernemingen (mkb) zich moeten houden aan de richtlijn. Specifiek voor de hightech maakindustrie is het belangrijk om je te realiseren dat duurzaamheid een steeds groter verkoopargument wordt. Voor producten, zoals elektrische voertuigen, zonnepanelen en andere technologieën die bijdragen aan een duurzame toekomst, moeten je je claims nauwkeurig onderbouwen om boetes en reputatieschade te voorkomen.

Inwerkingtreding en handhaving

De EU-richtlijn 2024/825 treedt in werking op 1 januari 2025. Vanaf dat moment wordt van bedrijven verwacht dat zij aan de nieuwe regels voldoen. Wel is er een overgangsperiode waarin je de kans krijgt om je marketingpraktijken aan te passen en je duurzaamheidsclaims grondig te controleren.

In Nederland wordt de Autoriteit Consument & Markt (ACM) de belangrijkste toezichthouder die verantwoordelijk is voor de handhaving van de EU-richtlijn tegen greenwashing. De ACM houdt al toezicht op consumentenbescherming en oneerlijke handelspraktijken. Met de nieuwe richtlijn krijgt zij specifieke bevoegdheden om misleidende duurzaamheidsclaims aan te pakken. 

Voorbereiding op nieuwe richtlijn

Ben je ondernemer in de hightech maakindustrie, dan is het belangrijk om nu al actie te ondernemen om compliant te zijn tegen de tijd dat de richtlijn van kracht wordt. Dit zijn de stappen die je kunt nemen:

• Duurzaamheidsclaims herzien
  Evalueer bestaande claims en zorg ervoor dat ze ondersteund worden door harde data. Dit betekent mogelijk dat je de hele toeleveringsketen moet onderzoeken om de milieu-impact van producten te verifiëren.
• Transparantie vergroten
  Als onderneming moet je proactief duidelijke en specifieke informatie verstrekken over je ecologische impact. Dit kan inhouden dat je gedetailleerdere rapportages maakt of je communicatie rondom duurzaamheid aanpast.
• Externe certificering
  Overweeg om gebruik te maken van onafhankelijke certificeringen om de geloofwaardigheid van je duurzaamheidsclaims te versterken. Dit kan voorkomen dat je beschuldigd wordt van misleiding.
• Training en bewustwording
  Zorg ervoor dat interne teams, vooral die verantwoordelijk voor marketing en productontwikkeling, zich bewust zijn van de nieuwe eisen. Regelmatige training en audits kunnen helpen om naleving te waarborgen.

Aandachtspunten hightech maakindustrie

Voor bedrijven in de hightech maakindustrie is de impact van deze richtlijn aanzienlijk. Veel bedrijven in deze sector zijn pioniers op het gebied van schone energie, recyclingtechnologieën en innovatieve productieprocessen die de ecologische voetafdruk verkleinen. Dit betekent ook dat deze bedrijven vaak in de schijnwerpers staan wat betreft hun duurzaamheidsclaims. Als ondernemer moet je je er dus van bewust zijn dat je onder een vergrootglas komt te liggen en dat claims zoals ‘energiebesparend’ of ‘volledig recyclebaar’ streng worden beoordeeld. Het is essentieel om te investeren in robuuste verificatiemethoden en duidelijke, feitelijke communicatie om greenwashingrisico’s te minimaliseren.

Check duurzaamheidsclaims

De EU-richtlijn tegen greenwashing is een belangrijke stap in de richting van een eerlijker speelveld voor bedrijven die echt duurzaamheid nastreven. Als ondernemer in de hightech maakindustrie is het nu tijd om kritisch naar je duurzaamheidsclaims te kijken en ervoor te zorgen dat je voldoet aan de nieuwe eisen. Met de juiste voorbereiding kun je niet alleen boetes en reputatieschade voorkomen, maar ook je positie versterken in een markt waar duurzaamheid steeds belangrijker wordt.

Meer weten?

aaff is graag overal van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wil je meer informatie over de richtlijnen voor greenwashing? De juristen van aaff hebben uitgebreide kennis en ervaring op dit gebied en helpen je graag verder.