Duurzame transitie: van bedrijfsvoering tot pensioen

Volgens Esther Verwijs, senior medewerker vaktechniek Accountancy bij aaff, is het vooral belangrijk om ketensamenwerking een onderdeel te maken van een duurzame bedrijfsstrategie. “Maar vergeet als maatschappelijk verantwoorde onderneming ook niet het ‘groene pensioen’ van je eigen medewerkers”, voegt senior pensioenadviseur Bart de Wouw van aaff toe.

Nederlandse tuinbouwondernemers hebben al grote stappen gezet om duurzamer te ondernemen, zegt Esther Verwijs. “Het is belangrijk om je te realiseren dat we in een transitiefase zitten. We staan aan de vooravond van een fundamentele en onomkeerbare economische verandering.” ‘Vooravond’, omdat die transitie volgens Verwijs zo’n 25 tot 30 jaar gaat duren. “De fase van de duurzaamheidsagenda waarin we nu zitten, richt zich vooral op ‘leren en ontwikkelen’, om uiteindelijk tot verandering te komen. Ook de wet- en regelgeving zit nog in die fase. Daarom is iedereen, maatschappelijk gezien, nog zoekende naar de beste weg. Ik noem het ‘de weg der geleidelijkheid’: stap voor stap en telkens evalueren of we het juiste doen.”

Duurzame bedrijfsstrategie

Als je het hebt over wet- en regelgeving, valt al snel de term CSRD. Wat betekent dit voor tuinbouwbedrijven? “Het doel van de CSRD-wetgeving is kort gezegd meer transparantie over de duurzaamheidsinspanningen van de onderneming. De CSRD is op 1 januari 2024 ingegaan voor bedrijven die aan twee van de volgende criteria voldoen: een omzet boven de 50 miljoen euro, een balanstotaal boven de 25 miljoen euro en meer dan 250 werknemers. Naast financiële prestaties horen nu ook niet-financiële prestaties, de zogenaamde duurzaamheidsresultaten, thuis in het jaarrapport. Ondernemingen die CSRD-plichtig zijn, moeten laten zien of duurzaamheidsdoelen worden gehaald en of ze zich voldoende inzetten voor duurzaamheid”, legt Verwijs uit.

Hierbij speelt ook ketensamenwerking een rol. “Zo moet in het jaarrapport informatie worden verstrekt over de keten waarin een bedrijf actief is”, zegt Verwijs. “Veel tuinbouwbedrijven zitten in een keten met een of meerdere CSRD-plichtige partijen. Ze leveren bijvoorbeeld aan een landelijk supermarktconcern dat zelf al actief duurzaamheidsinformatie opvraagt bij het tuinbouwbedrijf. Ik zou het mooi vinden als dat concern de betreffende tuinbouwonderneming helpt met de vorm en inhoud van de manier waarop gerapporteerd moet worden.”

Niets doen geen optie

Uiteindelijk is niets doen aan duurzaam ondernemen voor de tuinbouw volgens Verwijs geen optie. “Zo werk je jezelf vroeg of laat de keten uit. Binnen het mkb zie ik nu dat iedereen nog te veel op zijn eigen eiland zit als het gaat om de omslag naar duurzamer ondernemen. Terwijl je grote slagen kunt maken als de kleine, niet-rapportageplichtige ketenpartners elkaar helpen. Denk aan een kleine tuinbouwonderneming die in gesprek gaat met zijn lokale afnemers. Samen bepalen ze wat nodig is om haalbare duurzame stappen te zetten en kijken ze waar ze elkaar kunnen helpen. Zo ga je vooruitlopen en maak je jezelf als ondernemer weerbaar en flexibel. Een duurzame bedrijfsstrategie is voor elk bedrijf essentieel om op de lange termijn relevant te blijven. Voor telers liggen de uitdagingen vooral bij optimaal energiebeheer en het verder verkleinen van de ecologische voetafdruk.”

Een duurzaam pensioen

Onderdeel van een duurzame bedrijfsstrategie zijn groene arbeidsvoorwaarden, of green benefits. “Zeker in de tuinbouw zijn werknemers sterk gericht op duurzaamheid. Het is dus logisch om je arbeidsvoorwaarden, waaronder de pensioenregeling, daarmee in lijn te brengen”, begint Bart van de Wouw, senior pensioenadviseur bij aaff. Hij helpt werkgevers en ondernemers met de juiste pensioenregeling voor henzelf en hun werknemers. Duurzaamheid speelt daarbij inmiddels een grote rol.

“Duurzaam beleggen gaat naast financiële rendement ook over de impact op mens, milieu en maatschappij. Het is een onderdeel van de transitie die Esther zojuist besprak. Het idee dat duurzaamheid en rendement niet samen kunnen gaan, is achterhaald. Om toekomstbestendig te blijven, moet je als bedrijf meedoen met deze transitie. Op de langere termijn presteren duurzame bedrijven namelijk beter. Beleggen doe je ook vaak voor de lange termijn. Dat sluit dus mooi aan”, vertelt Van de Wouw.

Veel werknemers in de agrarische sector zijn aangesloten bij het Bedrijfspensioenfonds voor de Landbouw (BPL). Dat fonds heeft veel aandacht voor duurzaamheid, weet Van de Wouw. “Vroeger had een pensioenfonds vooral één doel: op een verantwoorde manier een maximaal rendement behalen. Tegenwoordig beleggen pensioenfondsen steeds meer in groene sectoren en bedrijven.

Pensioenfondsen krijgen ook steeds vaker de vraag van deelnemers om duurzame beleggingen op te nemen in hun beleggingsportefeuilles. Zo heeft het BPL onlangs geïnvesteerd in de verduurzaming van 800 woningen in zijn portefeuille. Een investering die niet alleen financieel, maar ook maatschappelijk rendement oplevert. Ook bij werkgevers in de vrije sector die pensioen opbouwen via een verzekeraar of premiepensioeninstelling, staat een duurzame pensioenregeling hoog op de agenda.”

Veel veranderingen voor werknemers

Parallel aan de transitie naar een duurzame samenleving loopt de pensioentransitie. Op 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioen in werking getreden, met als doel het pensioenstelsel transparanter en persoonlijker te maken. “Daardoor wijzigen alle bestaande pensioenregelingen in Nederland. De pensioentransitie moet uiterlijk 1 januari 2028 afgerond zijn. Er komt dus in korte tijd heel veel op werknemers af. Voor werkgevers is dit een mooie kans om hierover objectief te communiceren naar hun werknemers. Wij helpen hen daarbij, met aandacht voor mens, milieu en maatschappij”, besluit Van de Wouw.

Dit artikel verscheen eerder in KAS Magazine.

Meer weten?

aaff is graag overal van betekenis. Door kennis te delen, advies te geven en voor inzicht te zorgen. Wil je weten hoe wij je kunnen helpen met pensioencommunicatie? Neem dan contact op met onze pensioenadviseurs.