Digitale valuta en de btw

Handel in cryptomunten. Waar moet je op letten?

Steeds meer ondernemers en beleggers houden zich bezig met het creëren en verhandelen van digitale valuta en tokens. De Bitcoin is één van de bekendste cryptomunten. De koers van de Bitcoin steeg de afgelopen jaren sterk. Bij een investering in dergelijke digitale valuta loop je natuurlijk altijd risico. Er is namelijk geen instantie die je bescherming biedt.

Naast particuliere investeerders zijn er ook steeds meer ondernemers (dat kunnen ook particuliere investeerders zijn) die een (vaak risicovolle) goede boterham verdienen met de handel in en diensten met betrekking tot cryptovaluta.

Enkele belangrijke vragen die je jezelf kunt stellen

• Ben ik btw-ondernemer?
• In welke mate moet ik btw in rekening brengen?
• Kan ik (gedeeltelijk) gebruikmaken van een (btw-)vrijstelling?
• In welke mate mag ik de btw op kosten terugvragen op mijn btw-aangifte?
• In welk land moet ik (of mijn afnemer) btw afdragen?

De omzetbelastingvraagstukken bij de handel in en diensten aan en met cryptovaluta zijn complex. De ontwikkelingen in de digitale sector gaan hard. Laat je goed en op tijd adviseren door onze belastingadviseurs, zodat je weet hoe je verdiensten voor de btw behandeld moeten worden en hoe je maximaal financieel voordeel haalt.

Wat is een Bitcoin?

Een Bitcoin is een cryptomunt en een mondiaal betaalmiddel in een elektronisch betaalsysteem dat gebruikmaakt van open-source software, gebaseerd op cryptografische codering. De Bitcoin maakt gebruik van peer-to-peer technologie om veilig te werken zonder centrale autoriteit of bank. Het beheer van transacties en de uitgifte van Bitcoin gebeurt binnen het netwerk.

Bitcoin is open-source. Dat betekent dat het ontwerp openbaar is, dat niemand de Bitcoin bezit of controleert en dat iedereen kan deelnemen. Een gebruiker kan naast gebruiker ook ontwikkelaar zijn. Het creëren van elektronische munten heet mining. De rekenkracht van computers wordt gebruikt om codes te kraken, waardoor er een bitcoin-block vrijkomt en er een block reward (vergoeding) wordt gegeven. Transactievergoedingen worden betaald voor verrichte transacties en voor het beschikbaar stellen van rekenkracht, zoals bij pool-mining. De block reward en transactievergoedingen komen vervolgens in een virtuele portemonnee (wallet).

Btw-behandeling wisseldiensten bitcoins en digitale valuta

Het Europees Hof van Justitie oordeelde dat het handelen in Bitcoin is vrijgesteld van btw op grond van een financiële vrijstelling in betaalmiddelen. In deze zaak bood een ondernemer online wisseldiensten aan waarbij traditionele valuta tegen Bitcoin kon worden gewisseld en vice versa. De commissie (vergoeding) bestond uit het verschil tussen de verkoop- en aankoopprijs. Met deze uitspraak erkent het Hof dat Bitcoin en (in potentie) andere cryptovaluta als wettig betaalmiddel (geld) worden erkend voor btw-doeleinden. De dienstverlener hoeft daarbij geen bank of een financiële instelling te zijn. Betekent deze uitspraak dat bij handelingen in/met digitale valuta altijd de btw-vrijstelling geldt? Nee, zeker niet!

Gold coins

In een recente rechtszaak stond de digitale valuta van een online computerspel centraal. Spelers konden in dit computerspel gold coins verdienen. Deze munten werden vervolgens ingezet om virtuele voorwerpen te kopen of te ruilen. De gold coins konden niet buiten de virtuele wereld worden ingezet. De spelers konden buiten het spel om (wel) afspraken maken met de speleigenaar over het wisselen van gold coins van/naar euro’s. De speleigenaar kreeg hiervoor een bemiddelingsvergoeding (wisseldiensten).

De vraag in deze zaak was of de financiële (btw-)vrijstelling gold voor deze wisseldiensten. De rechtbank oordeelde dat deze wisseldiensten niet waren vrijgesteld van btw. De gold coins waren niet bedoeld om als betaalmiddel in de echte wereld te worden ingezet en ook is niet gebleken dat de gold coins buiten het spel als betaalmiddel werden aangenomen. Simpel gezegd: deze digitale munt is geen (voldoende) geaccepteerd betaalmiddel voor het kopen van goederen en diensten. Dit is een belangrijk verschil met Bitcoin. Deze online speleigenaar moest dus alsnog omzetbelasting betalen met de bijbehorende belastingrente, boetes en kosten voor de rechtszaak. Een flinke kostenpost dus.

Tip: 
Houd je je bezig met digitale valuta? Ga dan na of je btw verschuldigd bent over je inkomsten.

Handel in Bitcoin en toch btw-aftrek?

De vergoeding voor wisseldiensten van digitale valuta (cryptocurrencies), zoals Bitcoin, is vrijgesteld van btw.

De meeste ondernemers weten wel dat als de opbrengst is vrijgesteld van de btw, de daaraan toerekenbare btw op (inkoop-)kosten niet aftrekbaar is. Oftewel: de btw op kosten die samenhangen met vrijgestelde omzet is niet aftrekbaar.

Bij de financiële (btw-)vrijstelling geldt echter een uitzondering als de afnemer (van deze financiële dienst) buiten de Europese Unie is gevestigd. De btw is dan wél aftrekbaar. Een kans dus voor jou om alsnog btw terug te vragen.

Financiële vrijstelling en toch btw-aftrek

Als je gebruik kunt maken van de financiële vrijstelling én je afnemer is gevestigd of woonachtig buiten de EU, dan heb je dus recht op aftrek van btw. Maar wat is de hoogte van je aftrek? En weet je waar je afnemers gevestigd zijn? De hoge mate van privacy en het gebrek aan regulering van de digitale markt maakt het lastiger om te bepalen waar je afnemers en kopers zijn gevestigd. En toch wil je natuurlijk zo veel mogelijk btw kunnen aftrekken.

Hoge Raad over btw-aftrek bij Bitcoin-mining

Een ondernemer maakte kosten voor de aankoop van computer- en koelapparatuur en voor elektriciteit. Over deze kosten betaalde de ondernemer Nederlandse btw. De ondernemer hield zich in een samenwerkingsverband (waarin de rekenkracht van computers werd gebundeld) bezig met transacties in cryptovaluta en in het creëren (minen) van Bitcoin. De ondernemer ontving vergoedingen voor het minen (de block reward) en voor de transacties (verifiëren en authentiseren) van Bitcoin.

De belanghebbende wilde 98% van de btw op kosten aftrekken en gebruikte hiervoor (algemeen) statistische gegevens waaruit bleek dat 98% van de handel in Bitcoin buiten de EU plaatsvindt. De Belastingdienst vond dit bewijs onvoldoende.

Wat kun je doen?

Het is verstandig om de gegevens van je transactievergoedingen goed bij te houden. Ga na of je block reward en transactievergoedingen vrijgesteld zijn van btw. Als dit niet zo is, kan er sprake zijn van btw-belaste of elektronische diensten. Weet je waar je afnemers gevestigd zijn? Dit bepaalt namelijk in welk land en hoe je btw moet afdragen.

Meer weten?

aaff is graag overal van betekenis. De populariteit van digitale valuta neemt toe, maar de btw-regels voor deze markt zijn complex en steeds in ontwikkeling. Laat een btw-scan uitvoeren door onze belastingadviseurs om inzicht te krijgen in je positie en onaangename verrassingen te voorkomen.