Duurzame energie produceren als agrariër? Pak het slim aan!

Realisatie van zonneparken

Bij de exploitatie van je grond als zonnepark schakel je in de meeste gevallen een derde partij in. In dat geval zijn er meerdere scenario’s mogelijk. Je kunt je grond verkopen, je kunt tegen een jaarlijkse vergoeding toestaan dat een derde partij zonnepanelen plaatst, je combineert landbouwkundig gebruik met verhuur of je exploiteert het zonnepark geheel voor eigen rekening en risico.

Fiscale aspecten exploitatie zonneparken

Als je een zonnepark gaat exploiteren, spelen inkomsten- en/of vennootschaps- en omzetbelasting een belangrijke rol. Daarnaast kunnen ook andere heffingen aan de orde zijn. Exploitatie door derden komt momenteel in drie vormen voor:

1. Zuivere verkoop van grond, mogelijk met het recht op terugkoop van de grond na afloop van de exploitatieperiode.
2. Toestaan van plaatsing tegen een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond.
3. Combinatie van landbouwkundig gebruik en de exploitatie van de zonnepanelen tegen een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond.

De fiscale gevolgen zijn per vorm verschillend.

1. Verkoop grond aan derden

Als de grond verkocht wordt aan een derde partij, dan zijn de fiscale gevolgen vrij overzichtelijk. Mogelijk kun je in dit geval deels de landbouwvrijstelling toepassen. Dan blijft het verschil tussen de boekwaarde en de Waarde in het Economische Verkeer bij Agrarische Bestemming (WEVAB) vrijgesteld van inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting. Let op: het meerdere boven de WEVAB is van de landbouwvrijstelling uitgesloten.

Omzetbelasting 
Bij de realisatie van een zonnepark verandert de bestemming van je grond. Landbouwgrond is vrijgesteld van omzetbelasting maar met de bouw van een zonnepark wordt het perceel een bouwkavel waarvoor de vrijstelling niet geldt. Dit hoeft geen probleem te vormen aangezien de exploitant doorgaans een ondernemer is die de omzetbelasting kan terugkrijgen.

Overdrachtsbelasting 
Er is op basis van de samenloopregeling normaal gesproken geen sprake van overdrachtsbelasting. Heb je de afgelopen tien jaar de grond verworven met cultuurgrondvrijstelling? Dan wordt deze vrijstelling teruggenomen en ben je alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd over de aankoopprijs.

Bedrijfsopvolgingsregeling 
Als je de afgelopen vijf jaar gebruikgemaakt hebt van de Bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) dan is het bij de verkoop van je gronden de vraag of je onderneming nog in zijn geheel wordt voortgezet. Als dat niet het geval is, dan ben je alsnog erf- of schenkbelasting verschuldigd.

2. Recht van opstal

Een gangbare manier van exploitatie is die waarbij je als grondeigenaar een jaarlijkse vergoeding ontvangt voor het gebruik van de grond.

Inkomstenbelasting 
Als je de grond voor een langere periode verhuurt dan is het de vraag of deze grond tot je bedrijfsvermogen blijft behoren of als beleggingsobject moet worden overgebracht naar het privévermogen (Box 3). De voortzetting van je bestaande onderneming en de termijn waarop de grond eventueel terugkomt in je eigen bedrijf spelen hierbij een belangrijke rol. De overgang naar privévermogen kan gevolgen hebben voor je inkomstenbelasting. Bij overboeking naar het privévermogen moet je over de meerwaarde boven de WEVAB, namelijk inkomstenbelasting betalen. Is de grond in eigendom van je bv, dan blijft de grond ondernemingsvermogen en is er in verband met overgang van cultuurgrond naar ondergrond zonnepark geen afrekenmoment.

Omzetbelasting 
De vestiging van het recht van opstal kan belast worden met omzetbelasting. Eventuele omzetbelasting kan de exploitant terugvragen.

Overdrachtsbelasting en bedrijfsopvolging 
Net als bij verkoop, geldt in dit geval dat de cultuurgrondvrijstelling teruggenomen kan worden zodat je alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd bent. Ook voor de BOR geldt dat deze geheel of gedeeltelijk kan worden teruggenomen.

Onroerendezaakbelasting (OZB) 
De gemeente heft OZB over het zonnepark inclusief ondergrond. Vermoedelijk zal de aanslag deels aan de eigenaar en deels aan de exploitant worden opgelegd. Je kunt in het contract laten vastleggen dat de aanslag voor rekening van de exploitant komt.

3. Combinatie van verhuur en landbouwexploitatie

In een enkele situatie kiezen ondernemers voor een combinatie waarbij zij een zonnepark mogelijk maken en de grond gelijktijdig agrarisch blijven gebruiken. Op die manier ontvangt u een jaarlijkse vergoeding voor het gebruik van de grond én behaalt u resultaat uit uw agrarische bedrijfstak.

Inkomstenbelasting
Als u de grond gebruikt voor een tweede bedrijfstak en hieruit komen de opbrengsten voort, dan blijft de grond onder het bedrijfsvermogen vallen. De jaarlijkse opbrengsten worden dan belast als jaarwinst. Blijft de grond ondernemingsvermogen, dan kunt u voor de verdere waardestijging van de grond in de toekomst hoogstwaarschijnlijk geen beroep meer doen op de landbouwvrijstelling. De grond heeft dan namelijk een dubbelfunctie en wordt niet langer nagenoeg geheel voor het landbouwbedrijf gebruikt.

Voor wat betreft de omzetbelasting, overdrachtsbelasting en bedrijfsopvolging zijn de gevolgen vergelijkbaar met huur of erfpacht met recht van opstal (2).

Onroerendezaakbelasting (OZB)
Mogelijk wordt u (deels) vrijgesteld doordat u de grond agrarisch blijft gebruiken. Toch zal de bebouwing met zonnepanelen er waarschijnlijk voor zorgen dat de cultuurgrondvrijstelling  komt te vervallen. U kunt in het contract laten vastleggen dat de aanslag voor rekening van de exploitant komt.

Betalingsrechten
Net als bij de OZB kan bij de betalingsrechten discussie ontstaan over de vraag of de grond nog voor het landbouwbedrijf wordt gebruikt. Of u betalingsrechten kunt aanvragen, hangt af van uw agrarische activiteiten.

4. Exploitatie voor eigen rekening en risico

Indien je ervoor kiest om voor eigen rekening en risico een zonnepark aan te leggen, dan moet je met een groot aantal zaken rekening houden. Door de realisatie van een zonnepark ondergaat de grond een sfeerovergang die vergelijkbaar is met de gevolgen bij verhuur van de grond. Daarnaast spelen hierbij subsidies een belangrijke rol.

Inkomstenbelasting 
Als je de grond voor de realisatie van een zonnepark gaat gebruiken dat je voor eigen rekening en risico exploiteert, dan start je in beginsel een nieuwe onderneming. Hierdoor ontstaat er een sfeerovergang die in beginsel tot een afrekening met de Belastingdienst kan leiden. Omdat dit een belemmering kan opleveren bij de ontwikkeling, heeft de staatssecretaris in een besluit goedkeuring verleend om de grond tot de bestaande onderneming te blijven rekenen, waardoor de afrekening in die fase achterwege blijft. De exploitatie als zonnepark maakt echter wel dat de landbouwvrijstelling op de verdere waardeverandering van de grond niet langer van toepassing is. Voorts wordt het zonnepark als een afzonderlijke onderneming geëxploiteerd.

Omzetbelasting
Voor de omzetbelasting word je voor de exploitatie van een zonnepark als OB-ondernemer aangemerkt, waardoor je de omzetbelasting op je investeringen kunt terugvragen. Over de levering van energie moet je omzetbelasting afdragen. Daarnaast ben je als producent mogelijk energiebelasting verschuldigd.

Overdrachtsbelasting 
Heb je de grond de afgelopen tien jaar verkregen met de cultuurgrondvrijstelling, dan ben je alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd over de aankoopprijs. Let hierbij op in het geval dat je de afgelopen tien jaar je grond hebt geherwaardeerd, ook in die gevallen is er doorgaans geschoven met de grond, waardoor je mogelijk overdrachtsbelasting verschuldigd wordt over de waarde op het moment van herwaarderen.

Onroerendezaakbelasting
Gezien het feit dat je de grond niet langer als cultuurgrond gebruikt, kun je voor de onroerendzaakbelasting niet langer gebruik maken van de cultuurgrondvrijstelling.

Meer weten?

aaff is graag overal van betekenis. Het is verstandig om met onze belastingadviseurs te overleggen als je overweegt om een zonnepark te (laten) exploiteren. Bepaal samen welke vorm het beste past bij jouw situatie en zorg dat je de juiste voorwaarden stelt aan een eventuele exploitant. Wil je meer weten? Neem contact op met onze belastingadviseurs.